Tui om lo in ki nung ta lo ahih mah bang in, khua khat peuhpeuh a ki sat ciang in, tuinak ki khuat masa pen hi. Tuinak a ginat leh khua kisat ngam pan bek hi. Tua mah bang in, Sezab khuasat pupi ten zong tuinak na khuat masa uh hi.
1.Sezang khuasat pupi te lak pan, Pu SungVial, Pu EnSon, Pu AwnLangh, Pu ZuanAwn, Pu PhungVungh, Pu ThangPum te in a masa pen khausat tuinak na khuat uh hi.
2.Mi hong ki beh lap ciang in, tuinak nak khat bek ki kham zo nawn lo a hih man in, Pu LutNgul, Pu AwnSialCin, Pu HuaiPau, Pu VialKam te in, a nihna tuinak “ Zanglai tuinak” na khuat uh hi.
3.Pasian’ thupha hang in mi hong ki behlap in hong tam semsem ciang in, zangnuai ah kita zo nawn lo a, mualtung lam ki zuan to hi. Mualtung lam teng te’ nek ding in, tuinak thak khat, Pu SongTun leh Pu LamThuam te in, “ Mualtung tuinak” na khaut thuah uhhi.
4.Tu-in, tuinak nak thum bang a ki neih hang in, mi ki beh laplap ahih man in, ki kham zo tuan lohi. Mualzang lam ah pawl khat kit eng leuleu a, tua te nek ding in, Pu TunKhup, Pu AwnKhan, Pu KhamZaThang te in” Mualzang tuinak” na khuat leuleu uh hi.
Hih bang in Sezang gam sung a piang tuinak tawh khua nap hut uh hi. Tui lak na ding in, taksing tui zawn ( tuidawl) ding in ki khuat a, gua phal peuh tawh zom in, tui kila hi. Inn tual zang tek kitun zo lo ahih man in, tui tawi na nuam pen ding mun ah, tak sing mah tawh ki sui tui kuang ki koih hi. Hih bang in kum tam pi ki nungta hi.Japan gal khit ciang in, sik tuizawl/dawl tawh tawmtawm kila zo ta hi.
5.1986 kum ciang in UNICEF ( United Nations International Children’s Emergency Fund) te’ huhna tawh Sialtang tui, Tedim khuapi bulphuh inhong ki lak sak hi. Sialtang tui lam to ding in, Tedim khuakim khuapam, khuasiat khuavei pan tangpi tangta te thamah kizang hi. Sezang khua zong Party Seih Hmu Pa TunKhenPau, Council Chairman Pa TunZaKhan te makaih na leh khua leh tui’ han ciamna tawh Sialtang tui ki la hi. Hih bang in kumpi te leh UNCEF te’ huhna tawh 1986 August kha sung in, a siangtho mahmah khansau kum 100 tui, khua zang in kin e thei ta hi.
6.Kum 2000 ciang in, ih gam sung mun tuam tuam pan a tuinak ahi, Sumzang tui, Hiangmual tui, Khoineng tui, Kahhkam tui te UNDP ( United Nations Development Project) pan hong deihsak na uh tawh hong laksak uh a, a kisam khempeuh hong sik in, khua leh tui in thagui thatang ki si hi. Tua hun laitak a, Hausa sem Pa TualZaPau leh Upate a ki pan, khuanu khuapa, khua leh tui u leh naute hanciam na tawh tu-in, UNDP hong vaihawm sak tui zong nuamtak in kin e ta hi.
Hih bang in, khua khat ih din zawh nading in, thagui thatang, pilna siamna leh neih leh lam te sit lo in kumpi te leh ki pawlna tuamtuam panhuhna tawh tui, nuam tak ih nek zawh pen lungdam huai mah mah hi. Ih tuinak te tui a
Ref:Sezang khua kum100 cin Magazine Page257